Kaveinga: “Ko e Sipinga ‘o e mo’ui ke faka’aki’aki mui”

Malanga  Sapate 01-09-2013

‘Ulu e mahina ko Sepitema: “Koe Tohitapu koe ma’u’anga maama ki he fononga ‘ae mo’ui” (Same 119:105)
Ngaahi Leson: Saame 81:1,10-16; Selemaia 2:4-13; Hepelu 13:1-8, 15-16; Luke 14:1, 7-14
Ngaahi Himi:468 – 427-603
Veesi Malanga: Luke 14: 11 “He ko ia ‘oku ne hakeaki’i ia ‘e fakavaivai’i; pea ko ia ‘oku ne fakavaivai’i ia ‘e hakeaki’i.”
 
Kaveinga: “Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui”
 
Talateu
Koe mahina ‘eni ‘oku folofolo u’a fakalaumalie ki ai ‘a ha’a fafine koe teuteu atu ke tali honau ngaahi ui koe taipe foki ia ‘oe folofolo melie atu ‘ae Kalisitiane ke tali honau ui he ‘aho ‘oe “taliui lahi.” ‘Oku ha mei he talanoa ‘a Luke koe toki ‘osi eni hono faito’o ‘o e motu’a mahaki fatu ‘e Sisu he Sapate pea mo ‘ene fakahinohino’i ‘ae kau helohelo he lao ‘a Mosese ki he ‘uhinga ‘oe lao ‘oku nau mate tauhi. Pea ‘i he taimi tatau na’e ‘ikai puli ia ‘ia Sisu ‘enau lamasi ha me’a ke fakava’e ai ha’anau puke ia. Na’e lava ‘e he kau mataotao Tohitapu ni ‘o tauhi ‘a e ngaahi kupu’i lea ‘o e Tohitapu, ka na’a nau li’aki ‘a e laumālie na’e totonu ke fai’aki hono tauhi.  Pea hili ia kuo hoko atu ‘a Sisu ‘o faito’o mo e kau helohelo ‘o e Tohitapu, he kuo mahino eni ‘oku nau puke lahi ange ‘i he faingata’a ‘o e motu’a na’e fakamo’ui ‘aki ‘ene fai ha talanoa fakataataa ‘o fekau’aki moe ‘ulungaanga ke fai ‘i ha fakaafe. Ki he Siu koe mama’oange ‘ete nofo mei he lotomalie ‘oe ‘alofi (U Shape) ko hono fakamatala ai pe ia hoto tu’unga mahu’inga he anga ‘oe nofo ‘oe sosaieti fakasiu. Koe nofo’a ‘oku fa’a ‘ataa ma’u pe koe nofo’a taupotu taha ki he matapa hu’anga he koe ma’ulalo taha ia. Pea ko hono ‘uhinga he ‘ikai ha taha ia ‘e fie ma’ulalo neongo koe tu’unga ia na’e to’o ‘e Sisu ma’ana lolotonga ‘ene kei ‘i mamani. Ka ‘oku nau fetulituli’i pe ke ma’u ‘ae ngaahi nofo’anga mu’a ‘a ee ‘oku lau ai honau lahi. Na’e mahino foki kia Sisu ‘a e palopalema ‘o e kau Faalesi mo e kau Sikalaipe ‘a ia ko ‘enau fili ‘a e ngaahi nofo’a mu’a ‘i he kātoanga koe’uhii ke ma’u ai honau faka’apa’apa’ia. Pea too ai ‘ae folofola ‘a Sisu ka ko hotau veesi malanga ia “He ko ia ‘oku ne hakeaki’i ia ‘e fakavaivai’i; pea ko ia ‘oku ne fakavaivai’i ia ‘e hakeaki’i.” Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui
Koe vete ‘oe potu tohi
 
Koe fa’unga fakanofonofo ‘oe katoanga fakasiu
‘I he ‘ulungaanga fakasiu ‘i ha fai ha katoanga ma’u me’atokoni (houa ‘ilo) pea ko honau fakanofonofo ‘oku hangee ha U Shape pea ‘oku nau takoto’aki honau nima to’ohema kae ma’u me’atokoni’aki honau nima mata’u. Koe nofo’anga mohu faka’ap’apa’ia taha ‘ae lotomalie ‘oe U Shape pea mei ai ‘o fakaholoholo hifo ai ki he hu’anga ‘oe matapa ‘a ia koe tu’unga ma’ulalo taha he ‘alofi ‘oe katoanga ma’u me’atokoni fakasiu. Ki he katoanga ‘ae Siu ko ‘ete ofiange ki he toko taha ‘oku ‘a’ana ‘ae fakaafe ‘oku lau ai hoto mahu’inga he langilangi ‘oe katoanga ‘oku fai. Koe me’a ia na’e hoko he talanoa ni koe kakai ni na’a nau hu ki he fale ‘oe Falesi ni pea na’a nau fe’ohofi ki he nofo’anga mu’a koe’uhii he ‘oku lau ai honau mahu’inga he katoanga ‘ae Siu. ‘Oku mahino na’e ‘i ai ‘a e nofo’a mu’a ‘i he ngaahi kātoanga ‘a ha’a Siu pea ko e taha mā’olunga taha ‘i he kau fakaafe na’e pau ke nofo ia ki ai.  Kapau kuo mu’a mai ha taha ‘oku fe’unga hono ngeia (valued) moe nofo’a mu’a pea ‘e tataki ki ai. Pea ka toki hu mai ha taha ‘oku toe mahu’ingaange ‘e toe ‘unu mai ‘ae fika ‘uluaki ‘o fika ua mo tolu atu. Hangee ko ia ‘oku folofolo’aki ‘e Sisu “…’oua te ke tokoto ‘i he ‘uluaki nofo’a na’a kuo tala ‘ae katoanga ki ha taha ‘oku ma’olunga ‘iate koe….pea ne toki hanga ‘o hiki ki he potu ki mui kuo ke maa…”(v 9).
Ko e me’a ia na’e fakamā ‘aupito ‘oka ‘iloange kuo fekau ha taha mā’ulalo hifo ke ne hiki kimui ‘i ha kātoanga na’a ne fie nofo kimu’a ai. Pea ko e “”, ko e taha ‘o ha ngaahi me’a na’e ‘ikai fa’a matu’uaki ‘e ha’a Siu. ‘Oku mahino foki na’e pule ‘a e taha ‘oku ‘a’ana ‘a e kātoanga ki hono fakanofonofo ‘o e kau fakaafe ‘o pau ai ke ‘o’ona ‘a e mafai ke kole ki ha taha ‘oku mā’ulalo hifo ka kuo ne nofo ki he nofo’a mu’a ke ne tu’u hake ‘o ‘alu ‘o nofo kimui kae faka’atā ‘a e nofo’a mu’a kiate ia ‘oku mā’olunga hake.  ‘Oku nau manako ke nofo mu’a he ngaahi katoanga pea nau fai ‘ae ngaahi to’onga matamata lotu ‘i he ngaahi feitu’u fakataha’anga kakai ke he pe ke nau ma’u ai ‘ae faka’apa’apa’ia kinautolu ‘e he kakai.  Koe mama’oange ‘ete nofo mei he lotomalie ‘oe ‘alofi ko hono fakamatala ai pe ia hoto tu’unga mahu’inga he anga ‘oe nofo ‘oe sosaieti fakasiu. Koe nofo’a ‘oku fa’a ‘ataa ma’u pe koe nofo’a taupotu taha ki he matapa hu’anga he koe ma’ulalo taha ia. Pea koe ‘uhinga ia ‘oku ‘ikai fa’a faingamalie ai he ‘oku ‘ikai ha taha ia ‘e fie ma’ulalo neongo koe tu’unga ia na’e to’o ‘e Sisu ma’ana lolotonga ‘ene kei ‘i mamani. Ka ‘oku nau fetulituli’i pe ke ma’u ‘ae ngaahi nofo’anga mu’a ‘a ee ‘oku lau ai honau lahi.
Koe fakakaukau ‘oku humaki mai ‘e Sisu heni ko hotau nofo’anga koe matapa hu’anga he ‘oku toki mahinoange ai hono mahu’inga ‘i hano tataki mei mui ki he nofo’a mu’a. Ka ko ‘ene fakataataa’i foki ‘ae fa’ahinga fakanofonofo ‘oku ne ene ke fai ki he mamani ‘i he ‘aho katonga moe Lami ‘i hono pule’anga koe “…hakeaki’i ia ‘e fakavaivai’i; pea ko ia ‘oku nefakavaivai’i ia ‘e hakeaki’i. Koe akonaki ‘a Sisu ki he fu’u kakai ni ke ‘oua ‘e makatu’unga ‘enau fakamahu’inga’i ‘ae kakai mei he sio honau mata pe to’onga honau vala koe’uhii koe fa’ahinga kakai pe ia ‘e ala totongi fakafoki mai mei ai ‘enau ngaahi fakamole. Ka kia Sisu koe kakai totonu taha ke ‘inasi ‘i he’enau ngaahi katoanga ‘ae si’i fa’ahinga kakai he’ikai ke nau toe malava ke fai ha totongi fakafoki atu ‘enau ‘ofa. Ko ha kakai ‘oku nau fai ha fakaafe pehee ‘oku nau fai mo’oni hono fakalangilangi pea ta’eloi foki ‘enau fakahikihiki. Kia Sisu koe fa’ahinga pehee te nau hoko koe fakaafe fakalngilangi ‘i hono pule’anga.
Koe akonaki kiate kinautolu na’e fakaafe’i
 
Ko e liliu leva eni ‘oku fai ‘e Sisu ki he fakanofonofo ‘o ha kātoanga. ‘Oku taau ke ‘oua te te ha’u’aki ki he kātoanga ‘ete ongo hoto mahu’inga. Ko hono taau ke te ha’u moe ongo’i ta’etaau mo’oni pe ke fakaafe’i ki he kātoanga pea ta’etaau ke nofo ‘i he nofo’a mu’a ‘o e kātoanga. Ko hono taau mu’a ke te mātu’aki ongo hounga’ia pe ‘i he faifai pea afe ‘a e loto ‘o e taha ‘oku ‘a’ana ‘a e kātoanga pea ne fakakau atu kita ki he’ene teu kuo ne fai ki he’ene kātoanga. Ko e fa’ahinga loto na’e ‘i he kau Faalesi mo e kau Sikalaipe ‘i he’enau ‘alu atu ki ha kātoanga, na’e hangē ‘oku nau lau ‘e nautolu ‘oku koloa’ia ‘a e taha ‘oka ‘a’ana ‘a e kātoanga ‘i he’enau ‘i ai ‘i he’ene kātoanga. Ko e fakalelei na’e fai ‘e Sisu, ko e totonu ke tau ongo ‘i koloa’ia ‘i hono fakaafe’i kitautolu ki he kātoangaKoe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui
‘Oku toki fai leva heni ‘e Sisu ‘a e akonaki tefito ‘o e talanoa na’a ne fai. Ko e hākeaki’i ‘e fakavaivai’i, pea ko efakavaivai’i ‘e hakeaki’i. Ko ha fo’i liukava mo’oni ia ‘i he fakakaukau ‘a ha’a Siu. He kiate kinautolu, ko ia ‘oku hākeaki’i ‘oku taau pe ia ke hākeaki’i, pea ko ia ‘oku fakavaivai’i, ko hono tuha pe ia ‘o’ona ke fakavaivai’i. Ka ‘oku ‘ikai pehē kia Sisu. He ‘oku sio fakalaka atu ‘a Sisu ‘i he me’a kotoa ko eni ki hono kolosi. Ko hono kolosi ‘oku makatu’unga ai ‘a ‘ene ngaahi akonaki ko eni. Ko e talu eni ia mei he vahe 9:51 ‘a e hu’u ‘a e fofonga ‘o Sisu ki Selusalema ki he taimi ‘e fai ai ‘a hono “ ‘ohake”. Ko hono ‘ohake ‘oku ‘uhinga ia ki hono hiki hake ia ki he kolosi pea mo hono hākeaki’i ia ki he to’omata’u ‘o e Tamai he hili ‘o ‘ene toetu’u (Ng.2:33-36). Ka ko e makatu’unga ia ‘o e akonaki ko eni. He na’e fakavaivai’i ia ‘e Sisu ‘o ‘ikai te ne ha’aki puke ki he’ene tatau mo e ‘Otua, pea na’e ngaohi ia ko e koto angahala, ‘a ia na’e ‘ikai te ne ‘ilo ha angahala, koe’uhi ke tau hoko ai ‘iate ia ko e koto mā’oni’oni faka’otua (Filp.2:5-11; 2 Kol.5:21). Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui
Koe akonaki ki he kakai ‘oku ‘a nautolu ‘ae fakaafe
 
Kuo ‘osi ‘ene akonaki kiate kinautolu na’e fakaafe’i, pea ‘oku ne hoko atu eni kiate kinautolu na’a nau fai ‘a e fakaafe. Ko e me’a ia ‘oku tau fakatumutumu ai ‘ia Sisu, ko e ‘ikai hanga ‘e ha lelei na’e fai kiate ia ‘e ha taha ‘o ta’ofia ai ia mei hono lea’aki ‘o e mo’oni ‘a e ‘Otua kiate kinautolu. Na’e ‘ikai lava ‘e he konga me’akai ‘a e Faalesi ke ta’ofia ia foki. ‘Oku tau mate hotau maa he ko ‘eni ‘ae fa’ahinga to’onga mo’ui ‘oku tau si’i mo’ua hono kotoa. Koe pehee ke te toe fakatonutonu atu ke nau ‘ita pea ‘ikai toe hiki mai ha’ate “Green Basket”? ‘Oku ‘asi mei he fakahinohino ‘a Sisu, na’e ‘uhinga ‘a e tala kātoanga ‘a ha’a Siu ko e sio totongi pe. Na’a nau sio ‘e fakafoki ange ‘enau fakaafe kuo fai ni ‘aki hano toe fakaafe’i kinautolu ki ha kātoanga ‘e fai ‘e ha taha ‘o ‘ene kau fakaafe kuo ne fakaafe’i. ‘Oku tau Manatu ki he taimi ‘oku fai ai ha’atau ngaahi katoanga pe tala ha’atau ngaahi me’a faka’eiki…Koe me’a tatau he ‘oku fakamatala ‘e he tu’unga ‘o ‘etau kau fakaafe hotau mahu’inga ki he sosaieti. Na’e fai ‘a e fakaafe ko e sio pe ke totongi fakafoki mai. Na’e ‘ikai ha loto ‘ofa mo’oni ‘e fai’aki ‘a e fakaafe. Ko ia koe fakahinohino leva ‘a Sisu ki he kakai ‘oku ‘a nautolu ‘ae katoanga ke ‘oua na’a fai ki ai ‘a e fakaafe ‘okapau mo’oni ko ha’ate loto mo’oni ‘oku fai’aki ‘ete kātoanga. Ko hono taau ke ‘oua na’a tala ‘a e kātoanga kiate kinautolu ‘e ala ke toe fai ai ha totongi fakafoki kiate ia ‘oku ne fai ‘a e tala kātoanga. Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui
Koe fakahinohino ‘a Sisu ko e fa’ahinga totonu ke tala ki ai ‘a e kātoanga, ko kinautolu ‘e ‘ikai te nau lava ke totongi fakafoki ki he taha ‘oku ‘a’ana ‘a e kātoanga – ki he masiva, heke mo e kui. Koe ha ha toe me’a ‘e ala ma’u ‘e he masiva ke totongi atu he koe masiva ia? Pea toki fakamahino lelei ‘e Sisu “Ka ‘oka ke ka fai ha katoanga, tala ia ki he kau masiva, ‘ae mamatea, ‘ae heke, ‘ae kui pea te ke toki monu’ia…he ‘oku ‘ikai ha’anau me’a ke totongi’aki kiate koe…” Kainga ka ai ha taha ‘oku ne tala ha kātoanga ki ha fa’ahinga pehē pea te ne toki monū’ia ai. ‘Oku mahino ai, na’e fai ‘e he ni’ihi ‘a e kātoanga ko ‘enau sio ke hoko ia ko hanau monū’ia’anga. Pea ko e fakahinohino eni ia ‘a Sisu ki he fa’ahinga tala kātoanga ‘e hoko ko e tafenga monū kiate ia ‘oku ‘a’ana ‘a e kātoanga. Ka ‘oku te faka’amu ke ma’u hato monū’ia ‘i ha’ate kātoanga pea ke tala ‘a e kātoanga ki he fa’ahinga ‘e ‘ikai te nau lava ke totongi fakafoki mai kiate kita ‘a e me’a kuo te fai ma’anautolu. Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui.
 
Koe akonaki ‘ae Tohi Hepelu 13 ki he mo’ui faka’aki’aki mui
“Ke tu’u ma’u ho’omou fe’ofa’aki fakalotu….Kainga koe taha ‘eni hotau vaivai’anga fakalotu koe ‘ikai ke tu’u ma’u ‘etau fe’ofa’aki fakalotu. Koe ha hono ‘uhinga? Koe ‘ikai ke mo’oni ‘etau fai ‘ae lotu he ka na’e faka’utumauku pe ‘etau fai ‘ae lotu na’e pehee ‘ae tu’uma’u ‘etau fetauhi’aki mo fe’ofa’aki fakalotu…. Fu’u lahi ‘etau lea’aki mo vete hono ngaahi fakakaukau ‘o e fe’ofa’aki fakalotu ka kuo ke ki’i fakamoleki ha’o taimi ke ‘a’ahi ai ki ho’o kau mahaki kau tauhi’aho? “‘Oua te mou loto ngalongalo he fakaafe ‘aunofo: he ‘i he fai ‘e ha ni’ihi ‘ae me’a ko ia kuo tali ‘e ha ni’hi ha kau ‘angelo…”….Kainga ‘oku mahinoange kiate kitautolu Tonga ‘ae lea koe “’oua ‘e fevaleloi!”….Koe loto ngalongalo ia koe lea maheni mo kitautolu Tonga koe “’oua ‘e taka filifili manako” ‘etau fakaafe’i ha taha ke makatu’unga ‘i hono tu’unga ‘i he anga ‘etau nofo…pe koe hou’eiki pe famili ‘iloa pe taula’eiki pe setuata fale… (vv: 1-2) “Kae’uma’a, ‘oua na’a ngalo ‘ae fai ‘ofa moe fai tokoni: he koe alaa feilaulau pehee ‘oku hoho’ia ai ‘ae ‘Otua.” (Hepelu 13:16). Kuo ‘i ai nai ha budget he’etau ngaahi pa’anga fakasiasi kuo vahe’i ki he ngaahi misiona fakalaumalie ‘ae Siasi ‘o e ‘Eiki?….‘a e kau homeless-‘a e kau ‘atamai vaivai-‘a e kau nofo popula?  Siasi ‘oku Fakatokanga mai ‘a Selemaia na’a ‘oku tau kumi ki he ngaahi me’a ‘oku muna mo ta’e fakahoifua ki he ‘Otua. Ka tau fai mu’a ha ngaue ke veteange au kitautolu moe ngaahi ngaue ‘ae Siasi mei he faingata’a ni ki ha ngaue ‘e hoko koe monu’ia’anga kiate kitautolu mo hotau hako. Koe sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui.
Fakaakonaki
‘Oku ‘ikai fai tu’utu’uni ‘e he lakanga (title) ‘ae tukunga (condition) ke fai ai ‘etau foaki/ ‘ofa/ fakaafe ‘aunofo koe’uhi he na’e ‘ikai fakatukunga ‘a ‘ene tomu’a ‘ofa’i kitautolu ka na’a ne li’oa, lakunoa ‘io pea hulunoa(unconditioned) ‘ene ‘ofaKOE‘UHII pe ko koe mo au ke ‘oua na’a ta ‘auha ka ta ma’u ‘ae mo’ui ta’engata… ‘Oku ‘ikai ke fakamahu’inga kehekehe ‘ae lahi moe si’i ‘oe me’a ‘oku foaki ka ‘oku ko ha foaki pe ‘o tatau ai pe pe ‘oku si’i pe ‘oku lahi ka ‘oku fai pekoe’uhii ko Kalaisi moe Kosipeli ko ia ‘ae foaki ‘oku ‘ikai mole ‘ene totongi. Koe si’i moe lahi ‘o ha foaki ‘e ‘ikai ‘aupito te ne ala fakatataua ‘ae foaki na’e fai ‘e Sisu he Kolosi ma’a mamani. Koe ha hano faingata’a fau kainga ‘oe founga kuo akonaki’i kitautolu ki ai ‘e Sisu ‘i he’etau fai ha fakaafe? Koeha nai ‘oku tau fu’u faingata’a’ia ai ke fai ‘ae ki’i fekau ma’ama’a ni kapau ‘oku tau fiema’u ‘ae monu’ia ‘oe fekau ni?  Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui. ‘Oku feinga ‘a Sisu heni ke ne ngaue’aki ‘ae fakahinohino ni ke ne fakakainga’i ia mo ‘ene malanga’i ‘ae founga ke ma’u ai ‘ae Pule’anga ‘oe ‘Otua. ‘Oku toe fakamanatu mai ‘e he akonaki ni ‘a ‘ene folofola “Pea ko ‘eni ‘oku ‘i ai ha ni’ihi muimui te nau mu’omu’a, pea ‘oku ‘i ai ha ni’ihi mu’omu’a te nau muimui.” (Luke 13:30).  Koe Sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui
 
Fakama’opo’opo
 
‘Oku toe ofongi ‘e Sisu kitautolu ha makatu’unga fo’ou ki he founga fakahoko ‘o ‘etau tōtō’onga lotu, ‘a ia ko e pau ke tau siofakalaka atu ma’u pe ki he Toetu’u ‘a Lotu mo’oni ‘i he kaha’u ke toki ma’u kakato ai ‘etau totongi, ‘o ‘oua te tau nofo ke ngāue’i mo ma’u ‘etau totongi ‘i he Mo’ui ko eni. Ko hono taau ia ‘o e lotu mo’oni, ke sio ‘ene mo’ui ki ‘Itaniti ke toki fai mei ai ‘a e fakaai hono ngaahi tāpuaki, kae ‘ikai ke fai’aki ha ngaahi me’a fakamatelie ‘o e nofo ko eni ‘a hono fua tatau ‘etau fai ‘o e lotu. Pea ko hono taau ia ‘o e mo’ui ‘a e tangata mo e fefine ‘oku muimui kia Sisu, ke ‘oua na’a makatu’unga ‘a ‘ene fai ‘o e lotu ‘i ha ngaahi lelei fakamatelie te ne ma’u mei ai; ke ‘oua na’a hoko ‘a e lotu mo’oni ko ha me’a fakatupu koloa mole mo ‘auha pe (1 Tim.6:5). Si’i kau pilikimi ‘i he tui tuku mu’a keu toe fakamanatu atu ke ‘oua na’a hoko ‘etau fakafie’eiki momalualoi he ngaue ‘ae ‘Eiki ke ngalivale pe matavaivai ai ‘ae Kosipeli fakamo’ui ‘a hotau ‘Eiki ‘oku tau mate malanga’i. Ka tau hoko koe ngaahi foha ‘oe Kosipeli ke fakahaa’i ia ‘i he angavaivai, faka’aki’akimui, loto fakatomala mo talangofua ki he fekau ‘ae ‘Otua. Koe fa’ahinga mo’ui ia ‘e malava lelei ai ‘etau tootoo ivi he fakaafe ‘aunofo kae hulu atu ‘etau totongi ‘i he langi.. Kainga koe ‘aho ia ‘e toki foaki atu ai ‘e he ‘Otua he ‘ao ‘oha fu’u kau fakamo’oni toko lahi ‘ae totongi na’e ‘ikai mafai ‘e he masiva ke foaki atu koe “hu ki he fiefia’anga ta’engata”…( Luke 12:21)…”Sio tangata sio ki he ‘a mui atu ‘ae me’a te ke ‘ilo ‘oka taa ‘ae tapu sio he “fu’u totongi” sio he “malolo” o’i tangata o’i ‘oku ha’u ‘ae poo” ‘io koe sipinga ‘oe mo’ui ke faka’aki’aki mui …kau toe ‘ai atu….‘Emeni
Malo ‘etau lava ki he uike fo’ou ni….fakamanatu atu ai pe ‘etau lau Folofola faka’aho, lotu lilo, ‘aukai, lotu fakafamili pea mo’ui’aki foki ‘etau ngaahi malanga….’ofa atu
Kavauhi